محرم ۱۴۰۴ سوت و کور آمد و رفت. جامعهای که سالهاست از مذهب، عبور کرده، امروز نهتنها بیاعتنا به هیئتها و نوحههاست، بلکه با نگاهی منتقدانه و رادیکال، دستگاه مذهب را بخشی از ماشین سرکوب نظام جمهوری اسلامی میداند. محرم، برای بسیاری دیگر نه فصل سوگواری که موسم دوری و بیزاریست؛ دوری از نمایشی تحمیلشده و بیزاری از حکومتی که با «روضه و رانت» میخواهد بقای خود را خریداری کند.
اما جمهوری اسلامی که همین وضعیت دینگریزی را به دقت دنبال میکند، بیکار ننشسته؛ با صرف صدها میلیارد تومان بودجه از نهادهایی مثل اوقاف و سازمان تبلیغات، با حمایت مستقیم شهرداریها برای سیاهپوشکردن شهر، با پخش گسترده سرودهای حکومتی و شعار «ایرانِ حسین، تا ابد پیروز است»، راهاندازی پویش «هزار مشعل» در بیش از صد هزار هیئت وابسته به کمکهای حکومتی، شل گرفتن سر مساله حجاب برای حاضرین در مراسم عزاداری، و بهکارگیری چهرههای اینستاگرامی برای امروزی کردن چهره نکبت محرم؛ تلاش میکند با بزک مذهبی و حتی ترکیب آن با ملی گرایی و وطن پرستی، بحران مشروعیت خود را بپوشاند.
از سوی دیگر، حکومت با توزیع گوشت، مرغ، برنج و شکر یارانهای به هیئتها، با بسیج صدا و سیما و بودجههای هنگفت رسانهای، با اجرای برنامههایی برای جوانان با چاشنی موزیکهای غمگین پاپ و سرگرمی، خود را به آب و آتش زده است تا مردم را به صحنهی محرم بکشاند؛ صحنهای که هر سال خلوتتر، تصنعیتر و تحقیرآمیزتر میشود و نماد جامعهای شده است که نه تنها حکومت مذهبی بلکه مذهب را هم میخواهد به زبالهدان تاریخ بیاندازد.