اعتراضات جوانان نسلزد در مراکش از شنبه ۴ مهرماه آغاز شده است؛ روزی که انتشار خبر مرگ چند مادر و کودک در بخش زایمانِ بیمارستانی در منطقهٔ آگادیر، ناشی از کمبود امکانات و ساختار فرسوده بهداشت و درمان، جرقهٔ اولیه تجمعات اعتراضی را زد و خشم جوانان را به سرعت شعلهور کرد.
تا چهارشنبه ۹ مهرماه، این خیزش وارد پنجمین روز متوالی خود شده است و در دستکم یازده شهر از جمله کازابلانکا، رباط، مراکش، طنجه و آگادیر و در حومههای استانهای سوس–ماسا، مَراکِش–سَفی و فِس–مِکناس امتداد یافته است.
پیشبرندگان اصلی جنبش را جوانان شهری، دانشآموزان و دانشجویان، فارغالتحصیلانِ بیکار، کارگران فصلی و حاشیهنشینان تشکیل میدهند که با پلتفرمهای TikTok، Instagram و Discord سازماندهیِ نامتمرکزی صورت دادهاند.
آنها در روزهای اول خواستار «بهداشت و آموزش بهتر» و «عدالت اجتماعی» بودند؛ اما موج خشمآلود، بهتدریج شعارها را رادیکالتر کرده و حالا در برخی تجمعها فریادِ «سرنگونیِ نظام» و «پایانِ سلطنتِ استبدادی» به گوش میرسد؛ خواستهای سیاسی و ساختاری برای تغییر نظام به سمت عدالت، رفاه و حقوق انسانی.
در متن مطالباتِ نسلزد، محورهای اقتصادی و نمادین به چشم میخورد. آنان میگویند در کشوری با ضریب جینی حدود ۴۰ و نرخ بیکاری جوانان نزدیک ۳۶ درصد، منابع ثروت بهجای سرمایهگذاری در خدماتِ پایهٔ مردم، در پروژههای توریستی و ویترینهای نمایشی هزینه میشود؛ پروژههایی چون هتلسازی لوکس، توسعهٔ بنادر و آمادهسازی برای رویدادهای بینالمللی مانند آمادگیهای مرتبط با جامهای جهانی ۲۰۳۰ و رقابتهای آن.
این تضادِ هزینههای نمادین و زندگیِ واقعی اکثریت، موتور اصلی نارضایتیها است. نسلزد در شعارهایش بارها خواستار «عدالت اجتماعی، رفاه و برابری» و سقوط نظام شده است؛ نظامی که پادشاهش با عنوان «امیر المؤمنین» در امور سیاسی نقشآفرینی میکند و فضای سیاسی را کنترل و حتی امنیتی نموده است.
اکنون جوانان، از حاشیه تا مرکز شهرها، سازمانیافتهتر از گذشته برای تغییرات اساسی ایستادهاند و خواهان ساختاری نو بر پایهٔ برابری و پاسخگویی هستند. امری که میتواند آیندهای متفاوت و چشماندازی انسانی برای مردم مراکش رقم بزند.