هشتم مارس؛ فریاد آزادی و برابری، غریو بلند زن، زندگی، آزادی
هشتم مارس، روزی است که زنان زخم‌های کهنه‌ی ستم بر پیکر خود را به یاد می‌آورند؛ روزی است که نام و آوازه‌ی خود را از شعله‌های فروزان مبارزه کسب کرده است. در این روز، کارگران زن یک کارخانه‌ی پوشاک در نیویورک، در اعتراض به دستمزدهای ناعادلانه و شرایط طاقت‌فرسای کار، اعتصاب کردند. اما کارفرما درهای کارخانه را بست و ساعاتی بعد، زبانه‌های آتش، جان ۱۲۹ زن را در کام خود کشید. از آن پس، این روز به نمادی از پایداری زنان در برابر ستم تبدیل شد و به‌عنوان روز جهانی زن، فریادی برای عدالت و برابری در سراسر جهان طنین‌انداز گشت.
اما برای زنان ایران، هشتم مارس فراتر از یک یادبود است؛ پژواکی است از مبارزه‌ی سالیان، که در هر کوچه و خیابان، در هر خانه و کارخانه، در هر بیدادگاه و زندان طنین‌انداز است و تداوم دارد. جان زن ایرانی، از ستم سیستماتیک، از زنجیرهای سنت و قانون، از سایه‌ی سنگین مردسالاری، به لب آمده. او با پدیده‌های هولناکی چون زن‌کشی، قتل‌های ناموسی، کودک‌همسری، حجاب اجباری، فرزندآوری تحمیلی، و محدودیت‌های شدید بر بدن و زندگی خود روبه‌روست. حقوق برابر در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و قضایی، سال‌هاست که از او دریغ شده، اما او هرگز از پای ننشسته است.
جنبش‌های زنان در ایران، از همان نخستین خیزش‌های مشروطه تا امروز، نشان داده‌اند که هیچ زنجیری توان مهار این اراده‌ی سترگ را ندارد. از روز جهانی زن در اسفند سال ۵۷ که در برابر حجاب اجباری ایستادند، تا حرکت‌های مدنی برای تغییر قوانین خانواده، حق حضانت، طلاق و سفر و حق کار. زنان ایران همواره دیوارها و چارچوب‌های تنگ ستم را به عقب رانده‌اند.
جنبش “زن، زندگی، آزادی” در سال ۱۴۰۱، نقطه‌عطفی در این مسیر بود. نام ژینا، فریادی بود که در سراسر ایران طنین‌انداز شد. در این جنبش، زن بلوچ، زن کرد، زن عرب، زن ترک، زن گیلک، زن لر و زن فارس، همگی در کنار یکدیگر ایستادند و شجاعانه اعلام کردند که دیگر به عقب بازنمی‌گردند. این اتحاد، این همبستگی، نشان داد که مبارزه‌ی زنان، دیگر یک خواسته‌ی فردی نیست، بلکه صدایی است برخاسته از دل جامعه، برای آزادی، برای زندگی، برای حق تعیین سرنوشت.
امروز، مطالبات زنان ایران، فراتر از رفع یک تبعیض است؛ آنان خواستار جامعه‌ای انسانی‌اند، جامعه‌ای که در آن هیچ زنی به جرم زن بودن کشته نشود، سرکوب نگردد، از تحصیل و کار بازنماند، و برای تصمیم‌گیری درباره‌ی بدن و زندگی خود، محتاج اجازه‌ی دیگران نباشد.
آموزش رایگان، بهداشت و سلامت همگانی، رفع ستم‌های جنسیتی، طبقاتی و قومی، و ایجاد بستری که شأن و منزلت انسانی را برای همگان تضمین کند، بخشی از خواسته‌های زنان امروز ایران است.
هشتم مارس، روزی است برای ایستادن، فریاد زدن، و ادامه دادن. این مبارزه سر باز ایستادن ندارد و هیچ گروهی که از تبعیض بهره می‌برد نیز یارای ایستادن در برابر آن را نخواهد داشت و هیچ قدرتی نیز توان خاموش کردنش را ندارد. مبارزه‌ی زنان تا رسیدن به آزادی، تا پایان ادامه خواهد داشت.
اتحاد بازنشستگان
اسفند ۱۴۰۳ – مارس ۲۰۲۵
