هر سال با شروع محرم و مراسم عزاداری مذهبی در ایران، نقد دین و رفتار افراد مذهبی پررنگ‌تر می‌شود. در این بین مسئله «گی مذهبی» یا «کوییر مذهبی» به بحث‌ها و جدل‌های عمیق و رادیکالی در سال‌های اخیر دامن زده که در نوع خود حاکی از رشد جنبش ضددین و تفکر نقادانه در میان همجنسگرایان و کوییرهای ایرانی است. امسال هم در شبکه‌های اجتماعی به ویژه در پلتفرم اکس، مساله رابطه مذهب و رنگین‌کمانی‌ها محمل بحث‌های زیادی بود.
افراد ال‌جی‌بی‌تی‌کیو+ بخشی جدایی‌ناپذیر از جامعه ایران هستند. جنبش مبارزه با مذهب و خرافات در جامعه ایران، یکی از جنبش‌های رادیکال و تابوشکنی است که توانسته وجود خود را به رغم سرکوب خشن حکومت دینی جمهوری اسلامی، ثابت کند. در این بین افراد همجنسگرا، دوجنسگرا، ترنسجندر و کوییر به دلیل اینکه وجود و هویت انسانی آنها توسط تمامی مذاهب، به ویژه مذاهب سامی (اسلام، مسیحیت و یهودیت) انکار و حذف می‌شود و هیچگونه حقوقی در این مذاهب ندارند، برای اثبات برابری و حقوق اساسی و انسانی خود، مسیر نقد مذهب و گفتمان دگرجنسگرامحوری و مردسالاری را که مذهب حامی و مروج آن است، در پیش گرفته‌اند.
در این بین مذهب اسلام به عنوان یک دین کاملا جنسیت‌زده، زن‌ستیز و سلطه‌گر مردانه با زیست وجودی افراد همجنسگرا، ترنس، بیناجنسی و کوییر، مشکل اساسی دارد و قوانین آشکار و جدی برای اعمال خشونت (شکنجه و شلاق) و حذف فیزیکی (اعدام و سنگسار) علیه افراد رنگین‌کمانی در نظر گرفته است؛ شرایطی که حاکمیت اسلام در کل تاریخ خونبارش، مستقل از جغرافیایی که در آن حاکم شده، بر رنگین‌کمانی‌ها و زنان تحمیل کرده است.
این قوانین و احکام مذهبی هر گاه که با پشتوانه حکومت و نظام سیاسی (مانند آنچه که در ایران با جمهوری اسلامی شاهدش هستیم) پیاده می‌شود، در نقطه مقابل و با مقیاسی بزرگ، مبارزه با مذهب و نقد همه جانبه آن را به امری سیاسی تبدیل می‌کند و به بستری علنی برای جدال جامعه و حکومت دامن می‌زند. به عنوان مثال، اکنون هر ناظر خارجی واقف به این حقیقت است که جامعه ایران در کلیتش، یکی از ضددین‌ترین جوامع دنیاست.
نقد و تمسخر گی یا کوییر مذهبی در فضای توییتر و شبکه‌های اجتماعی توسط افراد گی و کوییری که با مطالعه اسلام و قرآن، می‌دانند که اسلام، همجنسگرایان و کوییرها را لایق مرگ و سنگسار می‌داند و نگاهی مملو از تبعیض و توهین همراه با خشونت به آنها دارد؛ امری است که نشان از درک واقعیات سیاسی و پیشروی فکری جنبش کوییر ایران دارد. این نگاه رادیکال نقد مذهب و خرافات، بخشی از واقعیت امروز جامعه ایران شامل زنان و جوانان است که می‌دانند برای داشتن دنیایی بهتر و تغییرات اساسی، باید از نظام اسلامگرای جمهوری اسلامی و کلیت مذهب، عبور کنند تا بتوانند برای ایران آینده، سکولاریسم، آزادی، برابری، انسانیت و عدالت را به ارمغان آورند.
در این بین اما این نکته مهم نباید فراموش شود که تا رفع اساسی همه ساختارهای تبعیض‌آمیز اقتصادی_سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و داشتن جامعه‌ای آزاد، برابر، مرفه و عادلانه؛ طبعا مذهب و افراد مذهبی با عقاید عمیقا خرافی وجود خواهند داشت. به همین ترتیب، افراد مذهبی در بین گی‌ها و کوییرها نیز وجود خواهند داشت و با وجود تناقض فکری و اندیشه‌ای که مذهب اسلام با آنها دارد؛ تلاش می‌کنند تا خوانش‌های انسانی و مدرن از متن قرآن و اسلام ارائه دهند یا اسلام را به یک معنویت یا تکیه‌گاه روانی برای زندگی شخصی خود تبدیل کنند.
به باور ما در سطح سیاسی، مذهب را باید به عنوان یک پدیده ضدانسانی و خطرناک از سیاست و زندگی اجتماعی بشر جدا کرد؛ اما این به منزله حذف مذهب و مبارزه با عقاید شخصی افراد مذهبی نیست و افراد جامعه می‌توانند عقاید مذهبی و غیرمذهبی متفاوت داشته باشند؛ اما کلیت مذهب (نه خود شهروندان مذهبی) مانند هر عقیده دیگری می‌تواند مورد نقد و حتی مورد تمسخر و توهین قرار گیرد. آزادی عقیده و ابراز وجود برای منتقدین مذهب، یک اصل اساسی و مهم برای سلامت و شکوفایی یک جامعه آزاد و انسانی است.
مطلبی از تحریریه تشکل رنگین‌کمانان ایرانی
تیر ۱۴۰۳ – ژوئیه ۲۰۲۴
