«حقوق اقلیتهای جنسی و جنسیتی تا پیش از سال ۲۰۲۱ در گزارشات سالانه مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران به عنوان زیرمجموعه در دسته بندی های دیگر مورد پردازش قرار میگرفت. عمده ترین دلیل این موضوع تعداد انگشتشمار گزارشات منتشره مربوط به این حوزه بود که امکان تجزیه و تحلیل را میسر نمیکرد.
ایجاد دستهبندی مستقل حتی با وجود تعداد کم گزارشات، در واقع پایهگذاری تلاشی است برای افزایش دیدهبانی وضعیت این گروه از جامعه. حقوق اقلیتهای جنسی و جنسیتی در کشور به واسطه جرمانگاری رابطه با همجنس و به رسمیت شناخته نشدن جنسیت افراد ترنس پیش از انجام عملهای بازتایید جنسیت به طرق مختلف و به صورت سیستماتیک نقض میشود. این امر فارغ از نفرتپراکنی آشکار علیه اعضای این جامعه است. تابوهای فرهنگی جامعه، موانع قانونی و همچنین ضعف نهادهای مدنی در دیدهبانی و گزارش نقض حقوق آنان بدل به مشکلی جدی برای گزارشدهی شده است.
سیاست حکومت در مواجه با مسائل اقلیتهای جنسی در ایران به گونهای است که مرز باریکی بین اقلیت جنسی بودن و فساد اخلاقی کشیده شده و این مسئله خود آسیبپذیری و جو خفقان را تشدید میکند.
به علاوه در مواردی نهادهای امنیتی و انتظامی خود به بازداشت و آزار اعضای این جامعه اذعان میکنند. برای مثال فروردین ماه امسال، یک شهروند ترنس در گنبد کاووس به دلیل آنچه توسط فرمانده انتظامی این شهر «ترویج ابتذال و بی بند و باری» خوانده شده است، بازداشت شد.
همچنین یک نوجوان ترنس ۱۷ ساله در تبریز توسط پدر خود به قتل رسید. متهم پس از بازداشت، روابط پسرش با همجنس خود را از علل قتل او عنوان کرد.
برخلاف باور عموم، شهروندان ترنس علاوه بر مسائل فرهنگی با مشکلات قانونی برای تغییر مدارک شناسایی خود و یا معافیت از سربازی اجباری مواجه هستند. این امر در پی بیماریانگاری هویت جنسیتی ترنس در قوانین سازمان نظام وظیفه عمومی و در شرایطی است که در سال ۲۰۱۹ سازمان بهداشت جهانی در جدیدترین دستورالعمل خود که با نام آی سی دی – ۱۱ منتشر شد، وضعیت ترنس را در فصل بهداشت و سلامت جنسی طبقهبندی کرد.»
هرانا – ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران
دی ۱۴۰۳ – دسامبر ۲۰۲۴
پ ن: تشکل رنگینکمانی ایران به رغم مخالفت با استفاده از عبارت «اقلیتهای جنسی و جنسیتی»، برای پایبندی به اصالت متن مرجع، از آن استفاده کرده است. ما فعالیتهای ارزشمند گروههای مختلف در حمایت از رنگینکمانیها را میبینیم و حتی قدردان این تلاشها هستیم؛ در عین حال این درخواست را داریم که همه رسانهها، گروهها و سازمانها در بهره بردن از لغات و عبارات مربوط به کوییرها، حساسیت بیشتری به خرج دهند.
